قواعد و نکته‌ها روش نگارش پایان نامه -3

قواعد و نکته‌ها روش نگارش
جملات
سعی شود جملات کوتاه باشد؛ مثلا اگر بتواند مطلبی را با ده کلمه ادا کند از بیان آن در دوازده کلمه اجتناب کند.
رعایت فعل، فاعل، جمله‌های اسمیه و فعلیه و مبتدا و خبر لازم است. اگر چند مورد به ترتیب پشت سر هم آمده و یا مثلا همه جملات اسمیه و یا جمله فعلیه باشند؛ این طور نباشد که یکی فقط یک کلمه و یکی دیگر و یا بقیه جمله باشد یا اگر یک جور است در شکل‌های مختلف کوتاه و بلند باشد.

نکته‌های زیر می‌تواند برای دانشجو قابل توجه باشد:
– برای نگارش پایان نامه و رساله باید روشی نیکو و زیبا اتخاذ گردد. در نگارش‌های ادبی، رعایت سجع و قافیه مناسب است ولی در نگارش‌های علمی رعایت چنین مسئله‌ای لازم نیست و گاه زاید است.
– تکرار مفاهیم و الفاظ، خوشایند نیست ذکر یک مسئله در بیش از یک جا بزرگی است. ارتباط بندها و فصل‌ها باید به گونه‌ای باشد که هر جزئی متکی به اجزای قبلی باشد. همانند یک ساختمان که از پایه شروع می‌شود و به اجزای فرعی ختم می‌شود. اطناب ممل و ایجاز مخل (طولانی کردن عبارات که موجب خستگی شود و کم گوییی که به انتقال مفهموم صدمه زند) هر دو نامطلوب است.
– دانشجو باید اطمینان حاصل کند که انچه را می‌نویسد بر ای روشن شدن مطلب ضرورت دارد. گاه دانشجو آنچه را خود می‌داند به حساب دیگران می‌گذارد و از ذکر مسائلی اجتناب می‌ورزد و وقتی از او سئوال می‌شود در جواب می‌گوید «خوب معلوم است، این را همه می‌دانند» در حالی که باید خود را به جاای هر خواننده احتمالی وارد به موضوع بگذارد و پیش فرض‌های لازم را بیان کند تا کسی بر کار او ایراد نگیرد. البته وقتی متقاعد شد که جملات و عبارات او در انتقال مفاهیم کاملا واضح و روشن است از هر گونه توضیح اضافی خودداری کند.

– توصیه می‌شود هر وقت فصلی از پیان نامه یا رساله نوشته و تمام می‌شود دانشجو آن را برای خویش و یا دیگری به صدای بلند بخواند تا در حین خواند، چنانچه نقص یا نواقصی دارد آن را اصلاح کند.
– روشمندی علاوه بر شیوه نگارش به انسجام مطالب و پیوستگی آآن ها نیز دلالت دارد. دانشجو باید از استفاده زیاد و توسل به امور مسلم بپرهیزد. توجه به این امر به موضوع و میزان موافقت‌ها و مخالفت‌های رایج در بین صاحب نظران حوزه علمی خاص بستگی دارد.
– دانشجو باید از مبالغه گویی اجتناب کند و آنچه را می‌نویسد بیان کننده مقصود واقعی او باشد؛ مثلا اگر بگوید در این باره کتب فراوانی نوشته شده و از او سوال شود تا چند تا از این کتب فراوان نام برده شود و او جز اندکی را نتواند نام ببرد، خود دلیل بر نقص کار و اطلاع اوست.
– دانشجو باید از به کار بردن عبارات زننده و مسخره آمیز و یا تعابیر عامیانه در نگارش رساله و پایان نامه خویش اجتناب ورزد. از ذکر مسائلی که باعث اختلاف نظر می‌شود بپرهیزد، زیرا به هنگام دفاع فرصت این نیست تا علاوه بر طرح موضوع مورد بحث وارد مباحث دیگر شود.
– دانشجو باید از مجادله اجتناب کند زیرا این امر مخالف روح علمی است ولی چنانچه ضرورت اقتضا کند که بحث روشن شود باید چنان عمل کند که دور از روح علمی نباشد. دانشجو باید با ادب تمام جلوی هوای نفس خویش را بگیرد و با کمال بی نظری مسئله را طرح و از آن دفاع نماید.